Τελικά, μήπως φταίνε τα μίντια; Το ερώτημα που ανά καιρούς πυροδοτεί την κριτική συζήτηση γύρω από τη λειτουργία των ΜΜΕ σε τοπικό και διεθνές επίπεδο επανέρχεται σήμερα στην Ελλάδα και παραμένει συμβολικό.
Μαζί με υποθέσεις μιντιακής αιτιότητας, στον πολιτικό, ακαδημαϊκό και καθημερινό λόγο προβάλλουν όλο και περισσότερο αναλυτικές κατηγορίες που περιγράφουν παρεμβατικές και διαστρεβλωτικές πρακτικές των ΜΜΕ στη διάδοση της πληροφορίας, όπως η προπαγάνδα και η λογοκρισία. Παράλληλα, πρακτικές διάδοσης ψεύτικων ή συναισθηματικά προσδιορισμένων πληροφοριών επανεπινοούνται ως ψευδείς ειδήσεις, ενώ πρακτικές επιλεκτικότητας και πλαισίωσης αποκαλύπτονται ως κυριαρχία συγκεκριμένων απόψεων, αλλά και ως ηγεμονικές αναπαραστάσεις της πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής συγκυρίας. Η δημοκρατία υποχωρεί και η πολιτική δίνει τη θέση της στην επικοινωνία.
Είναι η στιγμή που τα ΜΜΕ στην Ελλάδα διακρίνονται στο δημόσιο λόγο σε συστημικά και μη. Ο κριτικός τους λόγος διογκώνεται ή συρρικνώνεται ανάλογα με το αποτέλεσμα των εκλογών. Οι μιντιακές αφηγήσεις αναπαράγουν, ανασυγκροτούν και εμβαθύνουν με τοπικούς, πολιτισμικούς τρόπους την πρωτοκαθεδρία της αγοράς και της οικονομίας. Η πολιτισμική παραγωγή της χώρας τυποποιείται, ενώ μια άλλη στρατεύεται, αντιδρά και αναζητά νέες συναρθρώσεις και λόγους. Τα κοινωνικά δίκτυα αλλάζουν το μιντιακό οικοσύστημα και δίνουν βήμα στους πολίτες. Οι πηγές της γνώσης και τα αποτυπώματα που αφήνουν στην κοινωνία πολλαπλασιάζονται. Όλο και περισσότερα έντυπα και ιστοσελίδες ειδησεογραφίας και σχολιασμού αμφισβητούν και αρθρώνουν έναν εναλλακτικό λόγο. Στην κριτική ανάγνωση του πολιτικού ανταγωνισμού και των κοινωνικών σχέσεων δημιουργούνται οι όροι της δημοκρατίας, της ισότητας και της ελευθερίας.
Η ομάδα Media Jokers ξαναδιαβάζει τις μιντιακές ιστορίες, τις ξαναγράφει και τις δημοσιεύει σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ, δημιουργώντας έναν πόλο κριτικής παρέμβασης. Το υλικό της εκτείνεται από τη δημοσιογραφία και τον σχολιασμό σε ό,τι επικοινωνεί και επικοινωνείται. Θεωρητικά και μεθοδολογικά αντλεί από κριτικές προσεγγίσεις στη γλώσσα και τον λόγο. Πολιτικά στέκεται κριτικά. Συζητάει συμμετοχικά και διαλογικά.
Το επί της οθόνης δελτίο είναι αφιερωμένο στο ελληνικό #MeToo. Οι συγγραφείς σχολιάζουν κριτικά τα ζητήματα που αναδύθηκαν μαζί με το ελληνικό #Metoo στο δημόσιο λόγο, ενώ θέτουν εκ νέου το αίτημα για ισότιμες και συμπεριληπτικές προσεγγίσεις.
[Όλο το τεύχος Ας μιλήσουμε για τα ΜΜΕ #4 – Ελληνικό #MeToo & δημόσιος λόγος]
Τα 15 κείμενα:
- Μαρία Κυριακίδου | Το #MeToo σε γνώριμα μιντιακά πλαίσια
- Λεμονιά Γιαννίρη | «Κι εδώ, επίσης»: Κάποιες μιντιακές αναπαραστάσεις του διακλαδικού #ΜeΤoo στην Ελλάδα
- Θωμαΐς Κάββουρα | «Γιατί τώρα;»
- Χρήστος Κωστόπουλος | Έμφυλα ζητήματα στην ελληνική δημοσιογραφία
- Αγγελική Μητροπούλου | «Σπάζοντας τη σιωπή»: Μιντιακές αναπαραστάσεις του #MeToo στην Ελλάδα
- Άννα Καραστάθη | Ας σπάσουμε την αποσιώπηση: Η έμφυλη βία, από το ακατανόητο στο αδιανόητο
- Γιώργος Πολυμενέας | «Είναι τραγικό αυτό το μοδάτο πράγμα που πάει να ξεκινήσει αυτήν τη στιγμή»: Σημειώσεις πάνω στις γλωσσικές στρατηγικές των υπόπτων του ελληνικού #MeToo
- Ειρήνη Αβραμοπούλου | #MeToo ή αλλιώς η επιτελεστικότητα της γνώσης (αυτού που ήδη ξέρουμε)
- Αθηνά Μιχαλακέα | Θέαμα, ηθικός πανικός, και επέκταση του κρατικού αυταρχισμού: Τρία σημεία για το ελληνικό #MeToo
- Μαρίτα Βυργιώτη | «Το βλέμμα της Μέδουσας»: Μαρτυρίες σεξουαλικής κακοποίησης και ψυχανάλυση
- Δανάη Θεοδωρίδου | Τέχνη, δημόσιο σώμα και δημόσιος χρόνος στο ελληνικό #MeToo: Μια απόπειρα ανασκόπησης των τελευταίων δύο μηνών
- Ελισάβετ Παπαλεξοπούλου | Πώς επαναστάτησαν οι γυναίκες το 1821: Μια ματιά στην έμφυλη επανάσταση
Παρεμβάσεις για το #MeToo – Media Jokers
- Διονύσης Μητρόπουλος | Ένα επαναλαμβανόμενο κυβερνητικό μοτίβο
- Έλενα Ψυλλάκου | Στο ντιβάνι της τηλεόρασης
- Κατερίνα Νικολοπούλου | Αντί επιλόγου: Μια νέα εποχή;