Το επί της οθόνης τεύχος μόνο ανοίγει τη συζήτηση γύρω από τον μιντιακό και δημόσιο λόγο για δύο θεματικές, πολύ διαφορετικές αλλά και με ποικίλες «επισυνδέσεις» σε επίπεδο χάραξης πολιτικής: υποκλοπές/παρακολουθήσεις και βιώσιμη ανάπτυξη.

Όταν σχεδιάζαμε αυτό το δελτίο, η προσοχή μας ήταν επικεντρωμένη στο πώς τα ελληνικά μίντια πλαισίωσαν το ζήτημα των υποκλοπών. Η έμφαση δεν δόθηκε στα Μέσα που αποκάλυψαν, θυμίζοντας την αξία της ερευνητικής δημοσιογραφίας, αλλά σε εκείνα που επιχείρησαν να νομιμοποιήσουν (ακόμα και γλωσσολογικά) ή και να αποσιωπήσουν ένα ζήτημα κρίσιμο για τη δημοκρατία και τον πλουραλισμό στον δημόσιο λόγο. Χάρη στα πρώτα, το θέμα αυτό τελικά παρέμεινε στην επικαιρότητα παραπάνω από πέντε μήνες -πράγμα σπάνιο- και μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, με διαρκείς αποκαλύψεις και παρεμβάσεις. Πιο ενδεικτικές ανάμεσά τους η παρέμβαση διακεκριμένων συνταγματολόγων για το πόρισμα του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, καθώς και η πρόσφατη πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης που κατέθεσε η αξιωματική αντιπολίτευση στηριζόμενη στην έκθεση της ΑΔΑΕ, η οποία επιβεβαιώνει την παρακολούθηση έξι προσώπων που τέθηκαν υπό παρακολούθηση από την ΕΥΠ.

Επίσης χάρη στα πρώτα, οι αποκαλύψεις έφτασαν σε τέτοιο βαθμό που άγγιξαν βαθιά παγιωμένες δυναμικές και πολιτικούς παραλληλισμούς, κάτι που είδαμε να αντανακλάται στην «απότομη» μεταστροφή των πρωτοσέλιδων και διάφορων άρθρων γνώμης. Με αυτά κατά νου, δεν είχαμε άλλη σκέψη παρά να δώσουμε τον λόγο σε πρόσωπα που είναι στην πρώτη γραμμή της ερευνητικής δημοσιογραφίας -τόσο κρίσιμης για την ποιότητα της δημοκρατίας πια- ελπίζοντας πως το δελτίο αυτό, ενόψει εκλογών, θα εμπλουτιστεί με περισσότερες κριτικές παρεμβάσεις. Παράλληλα, δεν μπορούσαμε να μην αναδείξουμε τον κρίσιμο ρόλο που διαδραματίζει η τεχνολογία στις νέες μορφές «επισυνδέσεων» που βιώνουμε σήμερα και να θέσουμε ερωτήματα για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τη χρήση της.

Αυτά συμβαίνουν καθώς η ελληνική κοινωνία μετράει τις πληγές ακόμα μίας κρίσης, της ενεργειακής, και καλείται να μπει στην τροχιά της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και της βιωσιμότητας. Πρόκειται για μια συζήτηση ετών που μόλις τώρα μπαίνει στο ραντάρ του μέινστριμ μιντιακού λόγου, ακολουθώντας, και πάλι, τα πολιτικά προτάγματα της εκάστοτε κυβέρνησης. Έτσι, βλέπουμε τη συζήτηση αυτή να αφήνει προς το παρόν απ’ έξω τη μόνη «βαριά βιομηχανία» της χώρας, τον τουρισμό, που αποτελεί πλέον πηγή αναγκαίου εισοδήματος για πολύ μεγάλη μερίδα ελλήνων πολιτών. Ως αποτέλεσμα, αυτό που αποκαλούμε «τουριστική ανάπτυξη» δημιουργεί ένα διαρκές επίδικο στη διαμόρφωση πολιτικών, με άξονα την αγορά και χωρίς εναλλακτικές προσεγγίσεις. Μπορούμε να φανταστούμε τον τουρισμό -και κατ’ επέκταση τη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας-  διαφορετικά;

Το παρόν τεύχος, με κείμενα γραμμένα τον Δεκέμβριο του 2022, βάζει τα θεμέλια μιας πολύπλευρης συζήτησης που ελπίζουμε ότι θα αναπτύξουμε στο επόμενο, «εκλογικό» δελτίο μας.

 

[Όλο το τεύχος «Ας μιλήσουμε για τα ΜΜΕ #8]

 

Τα 5 κείμενα της έκδοσης: