Το παγκόσμιο σύστημα διατροφής βρίσκεται σε μια κατάσταση μετεξέλιξης. Στο παρελθόν, η Πράσινη Επανάσταση έλυσε προβλήματα παραγωγικότητας και διατροφικής αυτάρκειας σε μεγάλο βαθμό, αλλά προκάλεσε και σημαντικά περιβαλλοντικά προβλήματα -με διαφορετική ένταση βέβαια στις διάφορες περιφέρειες παγκοσμίως με συνέπειες για την ποιότητα των εδαφών, τον αέρα, το νερό και τη βιοποικιλότητα.

Στην Ευρώπη η δημιουργία της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής το 1962 συνέβαλε στην αντιμετώπιση προβλημάτων όπως η διασφάλιση της διατροφικής ασφάλειας, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, η εξασφάλιση ικανοποιητικού γεωργικού εισοδήματος και η μείωση της φτώχειας. Όμως, τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα της γεωργίας και του πληθυσμού επιλύονταν σε βάρος του περιβάλλοντος, της φύσης και της βιοασφάλειας, ενώ τώρα καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε τις διατροφικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις σε συνθήκες αυξανόμενων κοινωνικών πιέσεων. Οι προτεραιότητες δεν είναι οι ίδιες σε κάθε γωνιά του πλανήτη, αλλά όλοι συνομολογούν ότι βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι μεγάλων μετασχηματισμών σε ό,τι αφορά τόσο την παραγωγή όσο και τη διανομή και κατανάλωση των αγροτικών προϊόντων και τροφίμων.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει τις εν λόγω προκλήσεις τόσο με την πρόταση της νέας ΚΑΠ για την προγραμματική περίοδο 2021-2027, όσο και με τις προτάσεις της «στρατηγικής από το χωράφι στο πιάτο» και της «βιοποικιλότητας», στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας για κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2050.

Ο αγροτικός κόσμος καλείται από τη μία πλευρά «να κάνει περισσότερα με λιγότερα» και από την άλλη να αντιμετωπίσει τον διεθνή ανταγωνισμό παραγωγικών δυνάμεων που λειτουργούν με χαλαρότερους κανόνες προστασίας του περιβάλλοντος, ασφάλειας τροφίμων και ευζωίας. Πρόκειται για μια δύσκολη εξίσωση την οποία θα κληθούμε κι εμείς, στην Ελλάδα, να διαχειριστούμε σύντομα.

Με βάση αυτό, θα μπορούσαμε να πούμε ότι τόσο με αφορμή τη νέα πρόταση της ΚΑΠ και της Πράσινης Συμφωνίας όσο και με αφορμή την υγειονομική κρίση, έχουμε μια μοναδική ευκαιρία, στη σύνταξη του εθνικού στρατηγικού σχεδίου για τη νέα ΚΑΠ, να συζητήσουμε σοβαρά για τον στρατηγικό προσανατολισμό της ελληνικής γεωργίας τις επόμενες δεκαετίες.

 

* Κείμενο πολιτικής του

Χαράλαμπου Κασίμη, Καθηγητή Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών

 

Διαβάστε ακόμη: