Η τωρινή κρίση της πανδημίας, και η οικονομική που σέρνει πίσω της, ακολουθούν τη σχεδόν δεκαετή οικονομική κρίση που γονάτισε τη χώρα. Αν δούμε, όμως, την ελληνική ιστορία στον παρόντα αιώνα, εκείνο που παρατηρούμε είναι μια πορεία μέσα από κρίσεις, μια πορεία που καθορίζεται ως απάντηση στις κρίσεις.
Από τα μέσα του 19ου αιώνα έως τα μέσα του 20ου αιώνα, η πολιτική αρθρωνόταν γύρω από μεγάλα «ζητήματα». Αντίθετα, παρατηρούμε ότι στον 21ο αιώνα η πολιτική αρθρώνεται γύρω από την έννοια των «κρίσεων».
Η πλοήγηση μέσω κρίσεων απαιτεί μια καινούργια χάραξη πορείας, τόσο ως προς τη στρατηγική σε ζητήματα που αφορούν την βιωσιμότητα της κοινωνίας συνολικά, όσο και σε ζητήματα που αφορούν την αντιμετώπιση των αλλεπάλληλων κρίσεων που ταλανίζουν τη χώρα.
Ο κοινός παρονομαστής των διαδοχικών κρίσεων είναι η ανατροπή της εύθραυστης ισορροπίας ανάμεσα στο ανθρώπινο είδος και στο φυσικό του περιβάλλον. Η οπτική αυτή περιλαμβάνει και την περιβαλλοντική κρίση, και τις επιδημίες, και τα προσφυγικά ρεύματα και την οικονομική αστάθεια που προκαλούν οι ανισότητες. Υπαγορεύει επομένως την ανάγκη μιας συνολικής αναδιευθέτησης, η οποία δεν ξέρουμε ακόμη πού θα κατευθυνθεί.
* Μελέτη του
Αντώνη Λιάκου, Ιστορικού, μέλους του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου του ΕΝΑ
[Το κείμενο δημοσιεύθηκε αρχικά στην εφημερίδα «Αυγή» στις 3 Μαΐου 2020]
