Ο καθηγητής του Department of Politics, Birkbeck, University of London, Διονύσης Δημητρακόπουλος, απαντά στο ΕΝΑ για την κρίσιμη μάχη →
Ποιο είναι το κύριο επίδικο των εκλογών στη Μ. Βρετανία;
H πρωθυπουργός στράφηκε στο εκλογικό σώμα με την πρόφαση ότι υπάρχουν δυνάμεις (της αντιπολίτευσης) που θέλουν να υπονομεύσουν την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ. Όμως, η προεκλογική εκστρατεία ανέδειξε το πραγματικό διακύβευμα, που δεν είναι άλλο από την οικονομική πολιτική των συντηρητικών κυβερνήσεων από το 2010. Αυτές οι πολιτικές όχι μόνο έχουν αυξήσει τη φτώχεια, αλλά δεν έχουν πετύχει τον κεντρικό τους στόχο, που είναι ο περιορισμός του δημοσιονομικού ελλείμματος και χρέους. Αμφότερα είναι πολύ μακριά από τους επίσημους στόχους και γι’ αυτό η κυβέρνηση μετέθεσε ακόμα μια φορά στο μέλλον την επίτευξή τους. Άλλο σημαντικό διακύβευμα είναι η μετανάστευση αλλά – λόγω των πρόσφατων τρομοκρατικών χτυπημάτων – και η εσωτερική ασφάλεια. Όλα (δηλαδή το νέο δίπολο εξωστρέφεια-επιστροφή στο παρελθόν) συζητούνται στη βάση των αποτελεσμάτων της επταετούς διακυβέρνησης της χώρας από το Συντηρητικό Κόμμα, παρότι εκείνο θέλει να στρέψει την προσοχή των πολιτών στον αρχηγό της αντιπολίτευσης. Δεν θυμάμαι πότε ήταν η τελευταία φορά που ένα κυβερνών κόμμα σε ευρωπαϊκή χώρα προσπάθησε τόσο πολύ να αποφευχθεί προεκλογική εκστρατεία, που θα γινόταν με βάση την κατάσταση στη χώρα.
Πώς κρίνετε την προεκλογική εκστρατεία των δύο κομμάτων;
Αν το αποτέλεσμα των εκλογών είναι το κριτήριο, οι Συντηρητικοί φαίνονται (με βάση τις δημοσκοπήσεις) να έχουν πάει καλά. Η πραγματικότητα, όμως, έχει και τη διάσταση της αλλαγής των απόψεων που έχουν οι πολίτες για κομβικά πρόσωπα, όπως η πρωθυπουργός και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ως προς αυτό είναι ξεκάθαρο ότι η δημοφιλία του Τζέρεμι Κόρμπιν έχει αλλάξει σημαντικά προς το καλύτερο, ενώ το αντίθετο ισχύει για την πρωθυπουργό Τ. Μέι που από ατού, μετατράπηκε σε αχίλλειο πτέρνα του κόμματός της, σε βαθμό που οι συνεργάτες της να κάνουν το παν για να μην εκτεθεί στον έλεγχο που ασκούν τα ανεξάρτητα ΜΜΕ. Θεωρώ ότι είναι εξαιρετικά πιθανό αυτή να είναι η πρώτη και τελευταία φορά που η Τ. Μέι ηγείται των Συντηρητικών σε εκλογές. Η δημοφιλία των πολιτικών αρχηγών έχει σημασία. Ενώ στην πράξη το μόνο που μπορούν να κάνουν οι πολίτες είναι να επιλέξουν τον τοπικό βουλευτή τους, ο πρωθυπουργοκεντρικός χαρακτήρας τόσο του συστήματος όσο και της κάλυψης της πολιτικής διαδικασίας από τα ΜΜΕ συμβάλλει τα μέγιστα στο να πιστεύουν ότι επιλέγουν τον πρωθυπουργό της χώρας.
Πώς πιστεύετε ότι το αποτέλεσμα των εκλογών θα επηρεάσει το μέλλον της Ευρώπης και τους συσχετισμούς δυνάμεων εντός της;
Η φερόμενη ως σίγουρη επικράτηση των Συντηρητικών γίνεται κατά βάση επειδή απορρόφησαν μαζικά τις ψήφους του ευρωφοβικού κόμματος UKIP. Υπ’ αυτή την έννοια, αυτές οι εκλογές ενισχύουν τον ευρωφοβισμό, την ξενοφοβία, το λαϊκισμό. Αυτές οι τάσεις/ρεύματα όμως δεν έχουν επαρκείς απαντήσεις στις σύγχρονες προκλήσεις. Όμως, αμφιβάλλω αν οι συνέπειες αυτής της νίκης των Συντηρητικών επηρεάσουν την Ευρώπη, αφού σε επίπεδο ΕΕ η Βρετανία ήταν και παραμένει ξεχωριστή περίπτωση. Το σίγουρο είναι ότι η αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ θα αποδυναμώσει – τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα – το στρατόπεδο των δυνάμεων του νεοφιλελευθερισμού και του ατλαντισμού. Η ειρωνεία είναι ότι αυτό συμβαίνει παρότι η ΕΕ δεν υπήρξε ποτέ πιο βρετανική απ’ ότι είναι τώρα.
-Θα επηρεάσει, και αν ναι σε τι βαθμό, το πρόσφατο τρομοκρατικό χτύπημα το αποτέλεσμα των εκλογών;
Ναι και όχι. Ναι επειδή σε τέτοιες περιπτώσεις συνήθως επωφελούνται οι δυνάμεις της Δεξιάς (αφού δέχονται πολύ εύκολα να ακολουθήσουν τους τρομοκράτες «απαντώντας» με υποσχέσεις ακόμα περιορισμού των ατομικών ελευθεριών – αλλά όχι αφού η συζήτηση στον βρετανικό δημόσιο χώρο ανέδειξε τις σοβαρές επιπτώσεις και σε θέματα ασφάλειας της πολιτικής λιτότητας των κυβερνήσεων μετά το 2010. Η σημερινή πρωθυπουργός είχε την αρμοδιότητα για τα θέματα αυτό καθ’ όλη αυτήν την περίοδο και θεωρώ ότι τα τρομοκρατικά χτυπήματα συνέβαλαν στη σημαντική υποχώρηση της προσωπικής δημοφιλίας της Τ. Μέι.
