Το Παράρτημα Ξάνθης του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών ENA διοργάνωσε εκδήλωση στην Ξάνθη με θέμα «Συμπεράσματα Διακομματικής Επιτροπής για την ανάπτυξη της Θράκης – Προκλήσεις, εργαλεία και πολιτικές για δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη».
Στην εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο Elisso την Τετάρτη 11 Ιανουαρίου, συμμετείχαν ο πρώην Υφυπουργός Οικονομίας & Ανάπτυξης Στάθης Γιαννακίδης, ο Υποψήφιος Διδάκτωρ του Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής ΔΠΘ Χάρης Δαλτζόγλου, ο Υπεύθυνος Ανάπτυξης ΕΝΑ και πρώην Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων & ΕΣΠΑ Παναγιώτης Κορκολής και το μέλος του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Ινστιτούτου ΕΝΑ και πρώην Γενικός Γραμματέας Ιδιωτικών Επενδύσεων Λόης Λαμπριανίδης. Τη συζήτηση συντόνισε ο Τάσος Καραδέδος, πρώην Πρόεδρος Ιατρικού Συλλόγου Ξάνθης.
Οι τέσσερις σύγχρονες προκλήσεις
Ο Παναγιώτης Κορκολής έθεσε το κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο της συζήτησης, αλλά και τους στόχους του νεοσυσταθέντος παραρτήματος του ΕΝΑ στην Ξάνθη. Έδωσε έμφαση σε τέσσερις σύγχρονες προκλήσεις που αφορούν την Ελλάδα αλλά και το διεθνές περιβάλλον. Πρώτον, η προστασία του περιβάλλοντος και η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης που δεν γνωρίζει σύνορα. Η δεύτερη πρόκληση που τέθηκε, και συνδέεται με την πρώτη, είναι οι διευρυμένες ανισότητες και η ανασφάλεια που φέρνει αυτή η συνθήκη ειδικά στα μεσαία και χαμηλά κοινωνικά στρώματα. «Για να καταπολεμηθούν οι ανισότητες πρέπει να ιδωθούν σαν ένα με τις κλιματικές, καθώς αν δεν λυθούν οι πρώτες τότε η κλιματική αλλαγή θα δημιουργήσει καινούριες ανισότητες» τόνισε.
Η τρίτη πρόκληση, που ανέφερε ο κ. Κορκολής, αφορούσε την υποχώρηση της Δημοκρατίας και των θεσμών που βρίσκεται στην επικαιρότητα στην Ελλάδα. «Η συγκεκριμένη πρόκληση μας καλεί να βρούμε νέους τρόπους να υπερασπίσουμε τους θεσμούς, να βρούμε καινούργιους τρόπους να λειτουργήσει η Δημοκρατία, η λογοδοσία και η διαφάνεια». Τέταρτον, τόνισε την κρισιμότητα των γεωπολιτικών ανταγωνισμών που αναβιώνουν μια περιφερειοποίηση εν μέσω παγκοσμιοποίησης και αποφέρουν αστάθεια.
Οι ανησυχητικοί οικονομικοί δείκτες για την Ανατολική Μακεδονία – Θράκη
Ο Χάρης Δαλτζόγλου εστίασε στην οικονομία της Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης και ιδιαίτερα στους δείκτες σχετικής φτώχειας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και της Eurostat που παρουσίασε, η περιφέρεια της ΑΜΘ καταλαμβάνει την 235η θέση ανάμεσα στις 27 χώρες της ΕΕ βάσει του κατά κεφαλήν εισοδήματος με όρους αγοραστικής δύναμης το 2019. Αυτή η θέση είναι πέντε θέσεις χαμηλότερα από 2017 ενώ το 2018 κατείχε την προτελευταία θέση πίσω από την Δυτική Ελλάδα.
Συνεχίζοντας, υπογράμμισε ότι οι κάτοικοι της ΑΜΘ είχαν την μεγαλύτερη μείωση του εισοδήματός ύψους 23,8% τους σε σχέση με τη Δυτική Μακεδονία όταν ο αντίστοιχος εθνικός μέσος όρος είναι 18,2% (για τη χρονική περίοδο 2010-1019). Για τη σχετική φτώχεια σε εθνικό επίπεδο το 2021 το 19,6% του συνολικού πληθυσμού της χώρας ήταν σε κίνδυνο φτώχειας ο οποίος ορίζεται από τον ΟΟΣΑ ως το 60% του διάμεσου συνολικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών. Βάσει αυτού, ανέφερε ο κ. Δαλτζόγλου, οι πολίτες της Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης είναι οι περισσότερο φτωχοί σε σύγκριση με αυτούς των υπόλοιπων Περιφερειών της χώρας και συγκεκριμένα το 29,4% ζει υπό το καθεστώς της σχετικής φτώχειας, δέκα μονάδες υψηλότερα από τον εθνικό μέσο όρο. Στη συνέχεια αναφέρθηκε στον δείκτη της ανεργίας, σύμφωνα με τον οποίο η ΑΜΘ κατέχει αρνητική πρωτιά στους νέους με 45,1%, πρώτη πανελλαδικά και δεύτερη πανευρωπαϊκά. Τονίστηκε βέβαια ότι το θέμα της ανεργίας είναι «εθνικό» ζήτημα καθώς μέσα στην πρώτη δεκάδα υπάρχουν περιφέρειες όπως η Δυτική Μακεδονία, τη Στερεά Ελλάδα και τη Θεσσαλία.
Ανάγκη «επιστροφής» της πολιτικής και κρίσιμοι αναπτυξιακοί στόχοι
Ο Στάθης Γιαννακίδης υπογράμμισε ότι η ενασχόληση με την πολιτική θα πρέπει να είναι ένα καθημερινό γεγονός που θα παράγει αποτελέσματα για την κοινωνία. «Η απαξίωση της πολιτικής θα πρέπει να μας προβληματίζει και για αυτό το λόγο το Ινστιτούτο ΕΝΑ φιλοδοξεί να συνεισφέρει στην επανοικειοποίηση της καθημερινής πολιτικής δραστηριότητας και στη διαμόρφωση εφαρμόσιμων πολιτικών για την οικονομία και την κοινωνία, δίνοντας βήμα διαλόγου σε επιστήμονες και στη νέα γενιά προς αυτήν τη κατεύθυνση» τόνισε. Οι άξονες, σύμφωνα με τον κ. Γιαννακίδη, πάνω στους οποίους είναι σκόπιμο να κινείται η συζήτηση για την ανάπτυξη είναι πρώτον, η αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, δεύτερον η ενίσχυση του εισοδήματος, τρίτον η παραγωγική ανασυγκρότηση και τέταρτον η δημογραφική πρόκληση.
Σχετικά με την Διακομματική Επιτροπή για την ανάπτυξη της Θράκης, πέρα από τις υπαρκτές ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές και απόψεις, ανέφερε ότι πρέπει να κρατήσουμε πως δόθηκε ακόμη μία ευκαιρία να αναπτύξουμε μία ουσιαστική συζήτηση, που αφορά συγκεκριμένα την περιοχή της ΑΜΘ, μία συζήτηση που θα πρέπει να συντηρηθεί, να ενισχυθεί να εμπλουτιστεί ακόμη περισσότερο. Έθεσε ως προτεραιότητα στο πώς η Θράκη θα αποτελέσει έναν τόπο όπου θα χαίρονται οι άνθρωποι να κατοικούν, στο πώς η Θράκη θα γίνει ένας ευνοϊκός τόπος άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας, στο πώς μπορεί να οικοδομηθεί ένα νέο οικονομικό υπόδειγμα, που θα βασίζεται στη γνώση και στο πώς μπορεί να αξιοποιηθεί η διασυνοριακότητα της περιοχής. Τέλος ανέφερε πως ιδιαίτερα κρίσιμοι παράγοντες για την ανάπτυξη της περιοχής και την υπηρέτηση ενός συνολικότερου στρατηγικού σχεδίου χωρίς νεοφιλελεύθερα χαρακτηριστικά και εμμονές είναι η ενεργή συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας, η ανάπτυξη συνεργασιών σε επιχειρηματικό, κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο, ιδιαίτερα στην τοπική αυτοδιοίκηση, η ενίσχυση του κοινωνικού κράτους και η προστασία της εργασίας.
Ανάγκη αναπτυξιακού άλματος στη Θράκη με τη συμμετοχή της κοινωνίας
«Η περιορισμένη ανάπτυξη και οι ανισότητες δεν είναι φυσικό φαινόμενο αλλά καθαρά πολιτικό» υπογράμμισε ο Λόης Λαμπριανίδης, επισημαίνοντας ότι «τα πράγματα δεν μπορούν να αλλάξουν άμεσα, δεν γίνονται θαύματα» αλλά και ότι «ο σκόπελος αυτός δεν θα ξεπεραστεί με ημίμετρα ούτε με ισχυρή επιδοματική πολιτική».
Στην εισήγησή του ανέφερε ότι η περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης χρειάζεται ένα αναπτυξιακό άλμα χωρίς να στηρίζεται στην (εξωτερικά) ενισχυόμενη ανάπτυξη, αλλά στην αυτοτροφοδοτούμενη ανάπτυξη με συμμετοχή της ίδιας κοινωνίας. Το σημαντικό πρόβλημα της Θράκης, σύμφωνα με τον κ. Λαμπριανίδη, είναι η φυγή τόσο των χειρώνακτων όσο και εξιδεικευμένου ανθρώπινου δυναμικού. Αυτό γίνεται καθώς οι άνθρωποι δεν μπορούν να αξιοποιήσουν τις γνώσεις στην αγορά στην περιοχή τους. Στην Θράκη, συνεχίζει, υπάρχει και το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ότι εκτός από το εξωτερικό, οι νέοι «μεταναστεύουν» στα μεγάλα αστικά κέντρα οπότε ερχόμαστε αντιμέτωποι με μία διπλή απομείωση κρίσιμου ανθρώπινου δυναμικού. «Το εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό φέρνει την ανάπτυξη καθώς η ανάπτυξη έρχεται από τους ανθρώπους για τους ανθρώπους» ανέφερε. Το δεύτερο σημείο που τονίστηκε ήταν ο χαμηλός μέσος όρος της εκπαίδευσης των ανθρώπων καθώς υπάρχουν τεράστιες ανισότητες στην Ελλάδα. Χαρακτηριστικά ανέφερε ότι στα Βόρεια Προάστια της Αττικής ο μέσος όρος των χρόνων εκπαίδευσης είναι 13-14 χρόνια, ενώ σε ορισμένες ορεινές κοινότητες της Θράκης ο μέσος όρος πέφτει στα 4 με 5 χρόνια.
«Η Ελλάδα πρέπει να επενδύσει με κατάλληλες πολιτικές και να επενδύσει στο ανθρώπινο δυναμικό της. Η ανάπτυξη πρέπει να έρθει μέσω πολιτικών που ενθαρρύνουν μέσω της ποιοτικής ανάπτυξης, δηλαδή μέσω του εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού, της καινοτομικής δυνατότητας των επιχειρήσεων, της στήριξης της βιομηχανίας και όλα αυτά με ένα σημαντικό ρόλο του Κράτους».
* Σημεία των εισηγήσεων από τον Παύλο Μαραγκό [Δημοσιογράφος της εφημερίδας «Εμπρός», MSc Πολιτικής Επιστήμης & Ιστορίας]
Διαβάστε ακόμη:
